Śpiewnik Kociewski

Opis

Od frantówek do hymnu Kociewia
Diable skrzypki i brómbasic,
grajta śmiało, głośno, wszandzie.
Niech sia cała Polska dowji,
że Kociewie je i bandzie.
Kociewie, jako jeden z pomorskich regionów, zwane też – lagodną krainą – przebudziło się na przełomie XX i XXI w. Jego barwy i uroki stają się coraz bardziej wyraziste na mapie polskiej
kultury, której siłą jest też regionalna mozaika.
W 2000r. odbył się już II Kongres Kociewski. Wtedy niezwykle zasłużony dla kociewskiej ziemi, Andrzej Grzyb – senator, starosta powiatu starogardzkiego, pisał: „Można powiedzieć, że II
Kongres Kociewski najzwyczajniej w świecie udał się. Jego podstawowe założenie, a więc poruszanie Kociewiaków do myślenia na rzecz regionu, stało się po prostu faktem. Sprawdziło
się współdziałanie trzech największych miast oraz trzech starostw z terenu Kociewia. Kongresrobiliśmy razem i czując tę wspólnotę, chcemy dalej tak działać w przyszłości (KMR30)”.
Minęło prawie ćwierćwiecze ożywienia działań, dojrzewają owoce szeroko pojętej edukacji regionalnej, od przedszkoli po uniwersytety, trwa uczba i często radosne wandry po kociewskich
steckach… Coraz okazalej wyjrzy polica z kociewskimi wydawnictwami.
Przed nami, bo w 2025 r. już VII Kongres Kociewski. By współcześnie znowu się policzyć, pochwalić dokonaniami, poświętować urządzać walne plachandry po oswojonej ziemi, a nawet
wielokrotne potarzyny – trza wystómpić spjiwajónco. Jedne bandó śpsiwać, druge bendó (lub byndó) spjiwać… ale to tak samo ważna swojska – kociewska mowa – 1 nie dajma ji sobie wirwać,
za śwańta óna…”
Jak napisał sam ks. Bernard Sychta: „Kociewszczyzna podobnie jak polszczyzna ma swoje odmiany i dzieje. Niektórzy umieją jeszcze mówić po starokociewsku, w naszych czasach ździebko
inaczej gadajó te z północy, inaczy te z południa. Ale to wszićko je kociewska mowa, która od wieków rozbrzmiewała wzdłuż lewego brzego Wisły, w dorzeczu Wdy i Wierzycy. Nie wolno za-
baczić, że tak już je, że wszystko zmienia się. Pantha rhei. Pieśni, piosenki też płynęły po krainie i dalej, zmieniały się.
Autor niniejszego wyboru dotarł do ważnych zbiorów: Władysława Kirsteina, Jana Schulza, Pawła Szefki, Marii Schulz i przygotował bardzo potrzebne współczesne opracowanie. W sze-
roko pojętej edukacji regionalnej – też poza szkólnó uczbó, książka bardzo cenna. Każdy, komu w duszy gra, niech śpiewa i cieszy się, że też jesteśmy spadkobiercami kulturowego dziedzictwa.
Świecie 2024 dr hab. Maria Pająkowska-Kensik